Τι είναι η αλλεργική ρινίτιδα;

Ο όρος «ρινίτιδα» δηλώνει τη φλεγμονή των ρινικών οδών. Η αλλεργική ρινίτιδα είναι μια ρινίτιδα που οφείλεται σε αλλεργία. Σε γενικές γραμμές, η αλλεργική ρινίτιδα εμφανίζεται κάθε χρόνο σε μια συγκεκριμένη εποχή, όταν κυκλοφορεί στον αέρα ένα συγκεκριμένο είδος γύρης. Γι’ αυτό καλείται «εποχιακή αλλεργική ρινίτιδα». Η αλλεργική ρινίτιδα που εκδηλώνεται οποιαδήποτε στιγμή του έτους, καλείται μη εποχιακή.

Τα παιδιά που πάσχουν από αλλεργική ρινίτιδα, συχνά έχουν ιστορικό επιπρόσθετων αλλεργικών προβλημάτων, όπως το άσθμα και το έκζεμα. Μερικές φορές, κι άλλα μέλη της οικογένειας πάσχουν από αλλεργική ρινίτιδα, γεγονός που υποδηλώνει μια κληρονομική προδιάθεση. Η αλλεργική ρινίτιδα συνήθως αρχίζει στην πρώτη φάση της παιδικής ηλικίας και βελτιώνεται κατά την ενηλικίωση.


Τι προκαλεί την αλλεργική ρινίτιδα;

Κύριος ενοχοποιητικός παράγοντας είναι η γύρη που κυκλοφορεί στον αέρα. Πολλά φυτά διαδίδουν τη γύρη τους μέσω του αέρα, και ορισμένα είδη γύρης είναι αλλεργιογόνα. Οι γύρες των δέντρων είναι οι πρώτες που σηματοδοτούν την έναρξη της εποχής της αλλεργίας. Συχνά εμφανίζονται προτού εμφανιστούν τα φύλλα των δέντρων. Πολλά συνήθη δέντρα που φύονται σε πόλεις και δάση, έχουν γύρη που μπορεί να προκαλέσει αλλεργική ρινίτιδα. Σε αυτά τα δέντρα συγκαταλέγονται οι βελανιδιές, οι σημύδες, οι φλαμουριές και οι μουριές. Στην επόμενη φάση εμφανίζεται η γύρη από τα ποώδη φυτά, ενώ στην τελευταία φάση του καλοκαιριού εμφανίζεται η τελική γύρη των συγκεκριμένων φυτών, ειδικά της αμβροσίας.

Η αλλεργική ρινίτιδα μπορεί να προκληθεί και από αρκετούς μύκητες που απαντώνται τόσο στα σπίτια όσο και στην ύπαιθρο. Οι δραστηριότητες που αναταράσσουν αυτό το υλικό, όπως η κοπή του γρασιδιού ή το κλάδεμα, ενίοτε συνδέονται με την απελευθέρωση μυκήτων στον αέρα. Μέσα στα σπίτια, οι μύκητες αναπτύσσονται σε υγρό περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων των πλημμελώς καθαρισμένων υγραντήρων.

Τα ακάρεα είναι μικρά, διάφανα έντομα που συγγενεύουν με τα τσιμπούρια. Τρέφονται από τα νεκρά δερματικά κύτταρα που αποβάλλουν οι άνθρωποι και ευδοκιμούν σε υγρό περιβάλλον. Στα σπίτια, τα ακάρεα ζουν σε κρεβάτια, χαλιά και καλύμματα επίπλων. Οι κατσαρίδες και άλλα έντομα επίσης παράγουν αλλεργιογόνους παράγοντες που κυκλοφορούν στον αέρα.

Τα ζώα συχνά παράγουν αλλεργιογόνους παράγοντες στο περιβάλλον. Κάθε ζώο παράγει διαφορετικό αλλεργιογόνο. Για παράδειγμα, οι αλλεργιογόνοι παράγοντες της γάτας προέρχονται από το δέρμα της, ενώ του ποντικού από τα ούρα του.


Πώς εκδηλώνεται η αλλεργική ρινίτιδα;

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ρινική συμφόρηση, ρινική καταρροή, βήχα, φτέρνισμα και κνησμό στη μύτη και τα μάτια. Το παιδί μπορεί να έχει μαύρους κύκλους κάτω από τα μάτια εξαιτίας της αλλεργίας. Επίσης, μπορεί να παρατηρήσετε τον λεγόμενο «αλλεργικό χαιρετισμό», που είναι το ανοδικό τρίψιμο της μύτης που στάζει με ανοιχτή παλάμη. Το παιδί ενδέχεται να αναπνέει με το στόμα, γεγονός το οποίο, αργότερα, μπορεί να προκαλέσει οδοντιατρικά προβλήματα.


Πώς αντιμετωπίζεται η αλλεργική ρινίτιδα;

Ο παιδίατρος θα αξιολογήσει την κατάσταση. Αν το ιστορικό αποκαλύψει σαφή σχέση μεταξύ συγκεκριμένου αλλεργιογόνου (π.χ. αμβροσία) και αλλεργικών συμπτωμάτων, θα χρειαστούν περαιτέρω εξετάσεις.

Αν δεν εντοπιστεί ένα σαφές εποχιακό αίτιο ή αν τα συμπτώματα επιμένουν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, το παιδί θα πρέπει να εξεταστεί από έναν αλλεργιολόγο, προκειμένου να διεξαχθούν συγκεκριμένα τεστ για τον εντοπισμό των ένοχων παραγόντων.

• Αποφύγετε τον ενοχοποιητικό παράγοντα.
• Χρησιμοποιήστε κλιματιστικά.
• Μειώστε την υγρασία στο σπίτι.
• Καλύψτε τα στρώματα και τα μαξιλάρια με πλαστικά καλύμματα.
• Πλένετε τα σεντόνια και τις κουβέρτες σε καυτό νερό μια φορά την εβδομάδα.

Τα αντιισταμινικά είναι τα συνηθέστερα χρησιμοποιούμενα φάρμακα για την αλλεργική ρινίτιδα. Προτιμήστε τα νέα αντιισταμινικά που δεν προκαλούν υπνηλία. Αν το παιδί έχει έντονη ρινική συμφόρηση, θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε αποσυμφορητικά. Τα στεροειδή σε σπρέι, που εισάγονται απευθείας στα τοιχώματα της ρινικής κοιλότητας, είναι αποτελεσματικά και ενδείκνυνται αν τα συμπτώματα επιμένουν.

Η ανοσοθεραπεία αποτελείται από ενέσεις που χορηγούνται κάθε 1-2 εβδομάδες. Στόχος είναι η απευαισθητοποίηση του παιδιού από τον αλλεργιογόνο παράγοντα, μέσω της επανειλημμένης ήπιας έκθεσης. Αυτή η μέθοδος συστήνεται αν τα συμπτώματα επιμένουν σε ενοχλητικό βαθμό, παρά την καθημερινή χορήγηση των κατάλληλων φαρμάκων.